Ο όγκος του μαστού θεωρείται ως μια βαριά ασθένεια εάν δεν διαγνωσθεί και δεν θεραπευτεί έγκαιρα.

Οφείλεται στον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό μερικών κυττάρων του μαστικού αδένα που μετατρέπονται σε κακοήθη. Αυτό σημαίνει ότι έχουν την ικανότητα να αποδεσμευτούν από τον ιστό που τα παρήγαγε για να εισβάλουν στους γύρω ιστούς και με τον καιρό και στα υπόλοιπα όργανα του σώματος. Στη θεωρία μπορούν να σχηματιστούν όγκοι απ’όλους τους ιστούς του μαστού, όμως οι πιο συχνοί γεννιούνται από τα κύτταρα των λοβίδιων ή από τα κύτταρα που σχηματίζουν τα τοιχώματα των πόρων.

ΠΟΣΟ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΔΕΔΟΜΕΝΟΣ

Ο καρκίνος του μαστού χτυπά 1 γυναίκα στις 10. Είναι ο πιο συχνός όγκος στο γυναικείο φύλλο και αποτελεί το 25% του συνόλου των όγκων που πλήττουν τις γυναίκες. Είναι το πρώτο αίτιο θνησιμότητας από όγκο στο γυναικείο φύλλο με ποσοστά γύρω στο 17% στο σύνολο των θανάτων ογκολογικής φύσης.

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο

Υπάρχουν διαφορετικοί παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού, μερικοί εκ των οποίων είναι προβλέψιμοι.

Η ηλικία: περισσότερο από το 80% των περιπτώσεων του καρκίνου του μαστού χτυπά γυναίκες άνω των 50 ετών.

Η κληρονομικότητα: περίπου το 10% των γυναικών με καρκίνο του μαστού έχει πάνω από ένα στενό συγγενή άρρωστο (ιδιαίτερα στις νεαρές περιπτώσεις). Υπάρχουν επίσης μερικά γονίδια που προδιαθέτουν αυτού του είδους τον καρκίνο: αυτά είναι το BRC1 και το BRC2. Οι μεταλλάξεις αυτών των γονιδίων είναι υπεύθυνες για το 50% των κληρονομικών μορφών καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών.

Οι ορμόνες: διάφορες μελέτες απέδειξαν πως η υπερβολική χρήση οιστρογόνων (γυναικείες ορμόνες) διευκολύνουν την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού. Γι’αυτό όλοι οι παράγοντες που αυξάνουν την παρουσία τους έχουν αρνητικά αποτελέσματα (για παράδειγμα οι εγκυμοσύνες, που μειώνουν την παραγωγή οιστρογόνων στον οργανισμό έχουν προστατευτικά αποτελέσματα).

Οι αλλοιώσεις του μαστού, οι κύστες και τα ινοαδενώματα που μπορούν να παρατηρηθούν σε μια εξέταση του μαστού δεν αυξάνουν τον κίνδυνο του καρκίνου. Αντιθέτως θα πρέπει να ελέγχονται οι μαστοί οι οποίοι στις πρώτες μαστογραφίες παρουσιάζουν έναν ιστό ιδιαίτερα πυκνό μέχρι και μια καλοήθη μορφή κυτταρικής ανάπτυξης η οποία ονομάζεται υπερπλασία του μαστού. Τέλος και η παχυσαρκία όπως και το τσιγάρο έχουν αρνητικά αποτελέσματα.

Εάν η ενόχληση είναι καλοήθης

Πολλές γυναίκες ηλικίας μεταξύ 30 και 50 ετών παρουσιάζουν σημάδια μαστικής δυσπλασίας, μια καλοήθης αλλοίωση των ιστών του μαστού που δεν σχετίζεται με τον καρκίνο αλλά που μπορεί να προκαλέσει κάποια ανησυχία κατά τη διάρκεια της διάγνωσης. Υπάρχουν διαφόρων ειδών δυσπλασίας, η πιο συνηθισμένη εκ των οποίων είναι η ινοκυστική.

Στην ινοκυστική δυσπλασία με μικρές κύστες, πιο συχνή μεταξύ 30 και 40 ετών, υπάρχουν μικρές κύστες, γεμάτες υγρό, πιο εμφανείς στο διάστημα πριν την έμμηνο ρύση. Μπορεί να παρουσιάσει πόνους.

Στην δυσπλασία με μεγάλες κύστες, πιο συχνή μεταξύ 40 και 50 ετών, παρατηρείται η παρουσία μιας ή περισσοτέρων κυστών με στρογγυλή μορφή γεμάτες υγρό. Ο πιο συχνός καλοήθης καρκίνος είναι αντίθετα το ινοαδένωμα που εμφανίζεται κυρίως μεταξύ 25 και 30 ετών. Παρουσιάζεται ως μεμονωμένο οζίδιο, σκληρό και με μεγάλη κινητικότητα, συνήθως επίπονο.Τα συμπτώματα που συνοδεύουν τις δυσπλασίες και τα ινοαδενώματα είναι:

Αίσθηση πίεσης στο στήθος

Πόνος στο μαστό

Εμφάνιση οζιδίων τα οποία η γυναίκα μπορεί να αντιληφθεί με το χέρι.

ΤΥΠΟΛΟΓΙΕΣ

Υπάρχουν δυο ειδών καρκίνοι του μαστού: οι μορφές που προσβάλλουν και αυτές που δεν προσβάλλουν.

Αυτές που δεν προσβάλλουν είναι δυο:

Tο καρκίνωμα του πόρου in situ(CDIS): είναι μια μορφή καρκίνου του μαστού που περιορίζεται στα κύτταρα που σχηματίζουν τα τοιχώματα των πόρων. Εάν δεν θεραπευθεί μπορεί να γίνει προσβλητική.

Το καρκίνωμα των λοβιδίων in situ(CLIS): παρότι ούτε ο συγκεκριμένος τύπος καρκίνου αποτελεί ένδειξη υψηλού κινδύνου για τη δημιουργία όγκου και στα δύο στήθη.

Οι μορφές που προσβάλλουν είναι δυο:

Το διηθητικό καρκίνωμα του πόρου: ονομάζεται έτσι όταν ξεπερνά το τοίχωμα του πόρου.

Αντιπροσωπεύει το 70-80% όλων των μορφών καρκίνου του μαστού.

Το διηθητικό καρκίνωμα των λοβίδιων: ονομάζεται έτσι όταν ο όγκος ξεπερνά τα τοιχώματα του λοβίδιου. Αποτελεί το 10-15% όλων των καρκίνων του μαστού. Μπορεί να χτυπήσει ταυτόχρονα και τα δυο στήθη ή να εμφανιστεί σε περισσότερα σημεία στο ίδιο στήθος

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Γενικά οι πρώιμες μορφές καρκίνου του μαστού δεν προκαλούν πόνο. Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε περίπου 1000 γυναίκες με πόνο στο στήθος απέδειξε πως μόνο το 0,4% εξ αυτών είχε κακοήθη βλάβη, ενώ το 12,3 είχε κακοήθη βλάβες (όπως οι κύστες) και στις υπόλοιπες περιπτώσεις δεν υπήρχε καθόλου βλάβη. Ο πόνος προκαλούταν από φυσιολογικές μεταβολές των ορμονών κατά την διάρκεια του κύκλου. Είναι σημαντικό να αναφέρονται στο γιατρό, τυχών αλλοιώσεις της θηλής (μέσα ή έξω), απώλεια μίας μόνο θηλής (εάν η απώλεια είναι αμφίπλευρη τις περισσότερες φορές η αιτία είναι ορμονική), αλλαγές στο δέρμα (όψη φλούδας πορτοκαλιού) η του σχήματος του στήθους. Οι περισσότεροι καρκίνοι του μαστού όμως, δεν δίνουν σημάδια ύπαρξης και είναι εμφανή μόνο με τη μαστογραφία (στη νεαρή γυναίκα μεταξύ 30 και 45 ετών, με τη βοήθεια υπέρηχου).

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να διαγνωστεί με τη μαστογραφία (στη νεαρή γυναίκα, μεταξύ 30 και 45 ετών, με τη βοήθεια υπερήχου). Ο πιθανός εντοπισμός οζιδίων ή ύποπτων σχηματισμών ωθεί το γιατρό να προτείνει βιοψία, που μπορεί να πραγματοποιηθεί άμεσα στη χειρουργική αίθουσα ή στα εξωτερικά ιατρεία χρησιμοποιώντας μια βελόνα που εισχωρεί στο οζίδιο. Με αυτό τον τρόπο αναλύονται τα κύτταρα και μπορεί να καθυστερεί με ακρίβεια η φύση της ασθένειας.

ΕΞΕΛΙΞΗ

Ο καρκίνος του μαστού αποτελείται από 5 στάδια:

ΣΤΑΔΙΟ 0 : ονομάζεται και καρκίνωμα in situ. μπορεί να είναι 2 ειδών :

Καρκίνωμα λοβιδίων in situ : δεν είναι επιθετικός καρκίνος αλλά μπορεί να αποτελέσει έναν παράγοντα κινδύνου για το μετέπειτα σχηματισμό μίας κακοήθης βλάβης.

Καρκίνωμα πόρων in situ : χτυπά τα κύτταρα των πόρων και αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης

καρκίνου στον ίδιο μαστό.

ΣΤΑΔΙΟ 1 : είναι ένας καρκίνος σε πρώιμη φάση, με λιγότερο από 2 cm διάμετρο και χωρίς «μπλέξιμο» των λεμφαδένων.

ΣΤΑΔΙΟ 2 : είναι ένας καρκίνος ο οποίος σχετίζει και τους λεμφαδένες.

ΣΤΑΔΙΟ 3 : είναι ένας καρκίνος τοπικά προχωρημένος, μεταβλητών διαστάσεων, ο οποίος έχει εμπλέξει και τους μασχαλιαίους, και που εμπλέκει τους γύρω ιστούς.

ΣΤΑΔΙΟ 4 : είναι ένας όγκος που βρίσκεται ήδη σε μετάσταση που ενέπλεξε άλλα όργανα εκτός του στήθους. Εάν ο όγκος εντοπιστεί στο στάδιο 0, η επιβίωση στα 5 χρόνια στις γυναίκες υπό θεραπεία είναι στο 98%,αν και οι επιπλοκές κυμαίνονται μεταξύ 9 και 30% των περιπτώσεων,σχετικά με τη θεραπεία που έχει χορηγηθεί. Εάν οι λεμφαδένες είναι θετικοί δηλαδή περιέχουν καρκινικά κύτταρα, η επιβίωση εντός 5 ετών πέφτει στο 75%. Στο μεταστατικό καρκίνο, σε αυτόν δηλαδή που έχει ήδη προσβάλλει άλλα όργανα εκτός του στήθους (πνεύμονες, συκώτι,οστά) η μέση επιβίωση των ασθενών είναι 2 έτη, όμως αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου η επιβίωση είναι πολύ μεγαλύτερη, φτάνοντας τα 10 χρόνια.