Συνέντευξη της ιατρού Δέσποινας Μυλωνάκη στην εκπομπή του Alpha 360 Μοίρες

[youtube v=”jJ0XxIOvM8Y” maxwidth=”680px” start=”52:01″]

Οι βαθιές πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές στον κόσμο τα τελευταία χρόνια και κυρίως η βιομηχανοποίηση του περασμένου αιώνα , επέφεραν σημαντικές αλλαγές στη θέση της γυναίκας στην κοινωνία. Στους παραδοσιακούς ρόλους της γυναίκας-συζύγου και γυναίκας-μητέρας προστέθηκε και ο ρόλος της γυναίκας εργαζόμενης.

Όσο και να έχουν γίνει πολλά βήματα στον τομέα της ισότητας ανάμεσα στα δύο φύλα, όσο και αν η ισότητα είναι πλέον θεσμοθετημένη και η παρουσία των γυναικών στον εργασιακό χώρο δυναμική, οι εργαζόμενες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα άνισης και άδικης μεταχείρισης.

Η αρχή της ισότητας των δύο φύλων καθιερώθηκε στην Ελλάδα με το σύνταγμα του 1975 και θεμελιώθηκε κατά την περίοδο 1981-1989 με νόμους που στόχευαν στην εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών, όπως και η τροποποίηση και αναθεώρηση του Οικογενειακού Δικαίου. Αναφέρουμε επίσης ότι στις 30 Απριλίου 1983 (Ν.1342\83 ] κυρώθηκε νομοθετικά από τη Βουλή χωρίς καμία επιφύλαξη και έγινε νόμος του κράτους, η Διεθνή Σύμβαση του Ο.Η.Ε. για την εξάλειψη όλων μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW]. Ο Ευρωπαικός Κοινωνικός Χάρτης με τον οποίο διασφαλίζονται χωρίς διάκριση φύλου όλα τα κοινωνικά δικαιώματα, κυρώθηκε από την χώρα μας με τον νόμο 1426\84.

Τέλος, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η ελληνική νομοθεσία έχει εναρμονιστεί με όλες τις διεθνείς συμβάσεις των διεθνών οργανισμών, της Ευρωπαικής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης .

Ο αρμόδιος κρατικός φορέας για την Ισότητα στην Ελλάδα είναι η Γενική Γραμματεία Ισότητας των δύο φύλων του Υπουργείου Προεδρίας, η οποία συστάθηκε το 1985.

Παρά λοιπόν τη θεσμική κατοχύρωση κάποιων δικαιωμάτων των γυναικών, στα παλαιότερα δεδομένα, έρχονται να προστεθούν νέες συνθήκες που καθιστούν το δρόμο προς την ισότητα συνεχή και γεμάτο εμπόδια. Το ωρομίσθιο, η μερική απασχόληση, το ελαστικό ωράριο, η εργολαβία, η δουλειά με το κομμάτι στο σπίτι, οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου είναι μερικές από τις νέες εκείνες εργασιακές σχέσεις που μαζί με την ανισόμετρη επαγγελματική εξέλιξη και τις μικρότερες αμοιβές, διαιωνίζουν την αντίληψη ότι η γυναίκα είναι και παραμένει εργαζόμενη δεύτερης κατηγορίας.

Αν προσθέσουμε σε όλα αυτά και τον κατά φύλο καταμερισμό της εργασίας, την ανεπάρκεια της κοινωνικής υποδομής και την προστασία της μητρότητας, και φυσικά τις κοινωνικές προκαταλήψεις και τα στερεότυπα που συνεχίζουν να θέλουν τη γυναίκα στους παραδοσιακούς ρόλους εντός του σπιτιού, θα έχουμε μία πλήρη εικόνα της κατάστασης στην οποία βιώνει η γυναίκα την καθημερινότητα της .

Ωστόσο παρά την προοδευτική νομοθεσία και τη λήψη θετικών μέτρων υπέρ των γυναικών, η ουσιαστική υλοποίηση της ισότητας των δύο φύλων δεν έχει ακόμη επιτευχθεί.

Οι κατεστημένες αντιλήψεις και νοοτροπίες που διαπερνούν την Ελληνική κοινωνία και αφορούν τους ρόλους και τα στερεότυπα των δύο φύλων αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για την προώθηση της γυναίκας και στον ιατρικό χώρο και κυρίως στον χειρουργικό τομέα .

Ένας από τους παραδοσιακούς ρόλους της γυναίκας είναι και η φροντίδα των μελών ης οικογένειας της, τόσο στην υγεία όσο και στην ασθένεια.

‘Αλλοι πρακτικοί λόγοι που εμποδίζουν την γυναίκα στην Ελλάδα να ακολουθήσει αυτό το επάγγελμα πέρα από τους κοινωνικούς είναι

1) Η χρονοβόρα εκπαίδευση (οικονομικό πρόβλημα )

2) Το κράτος δεν υποστηρίζει την γυναίκα και το παιδί και οικονομικά αλλά και με υποδομές όπως π.χ. βρεφονηπιακούς σταθμούς κ.λ.π.

Η γυναίκα θεωρείται λοιπόν ιδανική για την φροντίδα του ασθενούς και του ανθρώπου γενικότερα.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η γυναίκα να ακολουθεί σε υψηλότερο ποσοστό από τον άντρα το επάγγελμα της νοσηλεύτριας, παρά τις νυχτερινές βάρδιες και την χαμηλή ποιότητα ζωής .

Ο χώρος του χειρουργείου δεν είναι άγνωστος για την γυναίκα γιατί από πολύ νωρίς εμφανίζεται μέσα σε αυτόν είτε ως μαία είτε ως εθελόντρια στον Ερυθρό Σταυρό κ.τ.λ.

Όμως πάντα οι θέσεις τις οποίες υπηρετούσε ήταν χαμηλότερου κύρους ενώ το επάγγελμα του Χειρουργού Ιατρού θεωρούταν κατεξοχήν αντρικό.

Ακόμη και στην περίπτωση όπου η γυναίκα αποφασίσει να ακολουθήσει το επάγγελμα του Ιατρού Χειρουργού αντιμετωπίζει κατά την διάρκεια της εκπαίδευσής κυρίως το πρόβλημα ότι πρόκειται για ανδροκρατούμενο Ιατρικό χώρο με υποτίμηση των ικανοτήτων της γυναίκας και κατά συνέπεια εμποδίζεται η χειρουργική της εκπαίδευση, (μη ελεγχόμενο σύστημα ).

Μετά το πέρας της εκπαίδευσής της η γυναίκα αντιμετωπίζει πρόβλημα επαγγελματικής αποκατάστασης γιατί υπάρχει ανεργία στον χειρουργικό κλάδο και γιατί υπάρχει εμφανή προτίμηση του αντρικού φύλου.

‘Ετσι η γυναίκα χειρουργός σήμερα βρίσκεται να εργάζεται σε κρατικούς οργανισμούς όπως το ΙΚΑ , σε μονάδες εντατικής θεραπείας ΜΕΘ, και ως βοηθός χειρουργού , με άλλα λόγια σε χώρους όπου είναι μειωμένη η χειρουργική πρακτική.

Η γυναίκα χειρουργός πρωτοεμφανίστηκε στον χώρο της χειρουργικής στην αρχή της δεκαετίας του 80. Λόγω των παραπάνω προβλημάτων ακολουθούσε άλλες ειδικότητες πέρα της γενικής χειρουργικής όπως γυναικολογία και παιδοχειρουργική.

Από την αρχή της δεκαετίας του 90 άρχισε σιγά-σιγά να εμφανίζεται και στον χώρο της γενικής χειρουργικής όπου δυστυχώς μέχρι σήμερα το % της δεν είναι αρκετά υψηλό.

Στατιστική 2003 στην Ελλάδα

‘Αντρες Γυναίκες

Παιδοχειρουργοί 165 ( 86%) 26 ( 13% )

Γυναικολόγοι 2049 ( 84%) 385 (15,8%)

Θωρακοχειρουργοί 252 (97,29%) 7 ( 0,27%)

Ωτορινολαρυγγολόγοι 1002 (88%) 129 (11,4%)

Αγγειοχειρουργοί 1039(99.3%) 7 (0,06% )

Νευροχειρουργοί 235 (95,44% ) 12 (4,8%)

Πλαστικοί χειρουργοί 247 (79,42% ) 64( 20,5% )

Γενικοί χειρουργοί 2016 (94,1%) 127 ( 5,9% )

1995-2003

Γενικοί χειρουργοί ‘Ανδρες Γυναίκες 2003 Ελλάδος 2016 (94,1%) 127(5,9%)

2003 Αθήνα 808 (92,6%) 64 ( 7,3%)

1995 Αθήνα 782 ( 96,2%) 32 (3,9%)

Το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών χειρουργών δουλεύουν στην πρωτεύουσα και είναι αξιοσημείωτο ότι έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια σε σύγκριση με το αντρικό ποσοστό.Απο το 2003 μέχρι σήμερα δεν έχει παρατηρηθεί αλλαγή στην στατιστική.

Η προκατάληψη σταματά εκεί που ξεκινά η γνώση.

Άρα η γυναίκα χειρουργός στην Ελλάδα οφείλει να παλέψει, όχι μόνο για να κατοχυρώσει την θέση της , αλλά και να κάνει κοινωνικά γνωστό και αποδεκτό τον ρόλο της .